Khi quyết định để trở thành Phật tử, người ta tham gia một
buổi lễ chính thức là quy y Tam Bảo - Phật, Pháp, Tăng. Tôi đã luôn luôn nghĩ
rằng nó có vẻ hữu thần, nhị nguyên, và phụ thuộc vì "nương tựa" vào
một cái gì đó. Tuy nhiên, khái niệm căn bản của quy y là, giữa sinh và tử là
mình ta đơn cô. Vì vậy, quy y Tam Bảo không có nghĩa là tìm kiếm sự an ủi. Đúng
hơn, đó là một biểu hiện cơ bản của khát vọng tung bay như chim ra khỏi tổ, cho
dù chúng ta cảm thấy sẵn lòng hay không, điều đó giống như qua lễ thành nhân để
trở thành người lớn và không còn phải nắm tay dìu dắt nữa. Quy y là cách mà
chúng ta bắt đầu nuôi dưỡng tấm lòng rộng mở và tử tế, và từ đó, chúng ta ngày
càng ít lệ thuộc hơn.
Đức Phật là một Người Tỉnh Thức, và chúng ta cũng là những
người tỉnh thức. Nhưng người tỉnh thức như ta là người liên tục chuyển hoá,
người không ngừng cởi mở tấm lòng, người luôn luôn đi về phía trước. Làm một vị
Phật không phải dễ vì quá trình này luôn đi kèm với sợ hãi, oán giận, và nghi
ngờ. Nhưng học dấn thân vào một không gian rộng mở với sợ hãi, oán giận, và
nghi ngờ chính là con đường để chúng ta trưởng thành thành người đúng nghĩa.
Giữa luân hồi sinh tử và niết bàn không có sự tách biệt. Hay nói theo ngôn ngữ
của giáo pháp Shambhala, không có sự tách biệt giữa nỗi buồn tịch dương và hùng
quang đại nhật. Trong tâm của mỗi người dung chứa cả hai - đó chính là mục đích
thực tập.
Quy y Phật có nghĩa là chúng ta sẵn lòng đem cuộc đời mình
để kết nối lại với bản chất tỉnh thức thường hằng. Mỗi khi chúng ta cảm thấy
muốn quay về nương tựa vào thói quen chạy trốn, là mỗi lần chúng ta cởi bỏ áo
giáp của mình, làm lại những điều che phủ trí sáng, tâm hiền và tánh giác của
mình. Chúng ta không nên cố gắng để trở thành ai đó không phải là mình, mà
chúng ta phải tìm lại chính mình để biết là ai. Vì vậy, khi chúng ta nói:
"Tôi quy y Phật", có nghĩa là ta tìm về nương tựa tính can đảm và
lòng dũng mãnh của mình, sẵn sàng cởi bỏ tất cả áo giáp đang bao phủ tâm tỉnh
thức của mình. Tôi tỉnh thức, tôi sẽ dành cuộc sống của mình để cởi bỏ chiếc áo
giáp này. Không ai có thể cởi bỏ nó giúp ta bởi vì chẳng có người nào khác biết
từng cái khóa nhỏ của chiếc áo giáp đó ở chỗ nào, không ai biết nó được khâu
chỗ nào, nơi nào cần phải mất công để tháo những sợi chỉ sắt đã được may vào.
Bạn phải tự làm điều đó một mình. Hướng dẫn cơ bản để làm việc này rất đơn
giản: bắt đầu cởi bỏ áo giáp đó ra. Đó là tất cả những gì mà bất cứ ai cũng có
thể nói cho ta biết. Không ai có thể nói cho ta biết làm cách nào để cởi nó ra
bởi vì chỉ có duy nhất mình ta biết mình tự khóa như thế nào để có thể tìm nơi
bắt đầu để mở ra.
Pema Chodron
Thủy-Dung dịch